Over de Moederwond

Over het ontdekken en helen van de moederwond

‘Jij hebt als kind het verdriet van je moeder gedragen,’ zei de coach. Op dat moment ontdekte ik mijn moederwond en begon de zoektocht over wat het effect van de moederwond was in mijn leven. Dat resulteerde in een roman. Dat was niet het eindstation, want de moederwond helen is geen quick fix. Op deze plek vind je wat de moederwond is, hoe deze kan zijn ontstaan en welke stappen er nodig zijn voor heling.

Het ontstaan van de moederwond

Een moederwond ontstaat in de kindertijd. Je hebt als kind in de relatie met je moeder iets gemist. Door omstandigheden was jouw moeder niet in staat om jou te geven wat je nodig had. De relatie met je moeder is de eerste relatie die je hebt en de ervaringen die je hier opdoet werken door in je volwassen leven.

Deze oorzaken kunnen bijdragen aan het ontstaan van de moederwond.

  1. Fysiek of emotioneel misbruik: als een kind fysiek of emotioneel misbruik ervaart van zijn moeder, kan dit diepe emotionele littekens achterlaten en de relatie met de moeder verstoren.

  2. Verwaarlozing: wanneer een moeder niet in staat is om aan de basisbehoeften van haar kind te voldoen, zoals voeding, warmte, liefde en emotionele ondersteuning, kan het kind een gevoel van verwaarlozing ervaren.

  3. Afwijzing: als een kind voortdurend wordt afgewezen of niet geaccepteerd door zijn moeder, kan dit leiden tot gevoelens van onwaardigheid, laag zelfbeeld en angst voor afwijzing in latere relaties.

  4. Emotionele afwezigheid: wanneer een moeder niet in staat is om emotioneel beschikbaar te zijn voor haar kind, bijvoorbeeld door haar eigen emotionele problemen of afwezigheid, kan het kind moeite hebben met het opbouwen van veilige hechtingsrelaties en het ontwikkelen van vertrouwen in anderen.

  5. Onstabiele of inconsistente verzorging: als de verzorging van een moeder onstabiel of inconsistent is, bijvoorbeeld door grillige stemmingen, onvoorspelbaar gedrag of wisselende betrokkenheid, kan het kind moeite hebben met het ontwikkelen van een gevoel van veiligheid en vertrouwen.

Dit zijn enkele algemene oorzaken, ze sluiten elkaar niet uit. Jouw specifieke situatie of ervaring kan anders zijn.

Wat zegt de wetenschap?

Het wetenschappelijk onderzoek naar de moederwond is beperkt. Er zijn wel theorieën gerelateerd aan de moederwond.

  1. Hechtingstheorie: onveilige hechting, zoals verwaarlozing of afwijzing, kan leiden tot emotionele problemen en moeilijkheden in relaties.

  2. Traumatische ervaringen: deze ervaringen kunnen leiden tot langdurige gevolgen voor de psychische gezondheid en het welzijn op volwassen leeftijd.

  3. Neurobiologische aspecten:  langdurige negatieve ervaringen in de kindertijd kunnen leiden tot veranderingen in de structuur en functie van de hersenen. 

Zo herken je de moederwond

Dit zijn enkele mogelijke signalen en patronen die kunnen wijzen op de aanwezigheid van een moederwond:

  1. Intense emotionele reacties: Als je merkt dat je sterke emotionele reacties ervaart in relatie tot je moeder, zoals woede, verdriet, angst of een diep gevoel van leegte, kan dit een aanwijzing zijn voor een moederwond.

  2. Problemen met intieme relaties: Als je moeite hebt om intieme relaties aan te gaan of te onderhouden, en bijvoorbeeld angst hebt voor afwijzing, verlatingsangst of moeite hebt met vertrouwen, kan dit verband houden met onverwerkte wonden uit de relatie met je moeder.

  3. Lage eigenwaarde en zelfkritiek: Als je een constant gevoel van onwaardigheid hebt, jezelf constant bekritiseert of een negatief zelfbeeld hebt, kan dit wijzen op een moederwond waarin je niet voldoende erkenning en liefde hebt ervaren.

  4. Afhankelijkheid of vermijding: Je kunt merken dat je een patroon hebt ontwikkeld van afhankelijkheid van anderen voor je emotionele behoeften of juist het vermijden van nabijheid en emotionele verbinding, wat kan voortkomen uit onvervulde behoeften in de relatie met je moeder.

  5. Zelfopoffering en overmatige zorg voor anderen: Als je jezelf constant wegcijfert, altijd anderen boven jezelf plaatst en moeite hebt om je eigen behoeften te erkennen en vervullen, kan dit een manier zijn om de onvervulde behoeften uit je kindertijd te compenseren.

Het helen van de moederwond

Er is geen quick fix methode voor het helen van de moederwond. Het is een langdurig proces. Dit zijn algemene stappen in het helingsproces.

  1. Erkenning en bewustwording: het begint met het erkennen en bewust worden van de pijn en de impact van de moederwond in je leven. Neem de tijd om je emoties, gedachten en patronen te onderzoeken die verband houden met je relatie met je moeder. Het schrijven van je levensverhaal kan hierbij helpen.

  2. Rouwen en verwerken: sta jezelf toe om de pijn en het verdriet te ervaren. Dit kan betekenen dat je oude emoties toelaat, rouwt om wat je gemist hebt en de impact erkent die het op je heeft gehad.

  3. Zoek ondersteuning: Overweeg het zoeken van professionele hulp, zoals therapie of counseling, om je te begeleiden in het helingsproces. Een therapeut kan je helpen om de wonden uit je kindertijd te onderzoeken, je emoties te begrijpen en gezonde copingmechanismen te ontwikkelen.

  4. Zelfcompassie en zelfzorg: richt je op het cultiveren van zelfcompassie en het ontwikkelen van gezonde zelfzorgpraktijken. Geef jezelf toestemming om voor jezelf te zorgen, je eigen behoeften te erkennen en jezelf liefdevol te behandelen.

  5. Grenzen stellen: leer gezonde grenzen stellen en jezelf beschermen tegen situaties die je pijn doen of schadelijk zijn. Dit kan betekenen dat je afstand neemt van giftige relaties of negatieve invloeden die je moederwond kunnen versterken.

  6. Vergeving: overweeg om vergeving te zoeken, zowel voor je moeder als voor jezelf. Vergeving betekent niet dat je de pijn bagatelliseert of de acties rechtvaardigt, maar eerder dat je jezelf bevrijdt van de last van wrok en haat.

  7. Innerlijke kind werk: richt je op het genezen van het gekwetste innerlijke kind. Dit kan inhouden dat je jezelf liefdevol en zorgzaam behandelt, de behoeften van je innerlijke kind erkent en troost biedt aan jezelf op de manier waarop je dat als kind gemist hebt.

Heling van de moederwond vergt tijd en geduld. Wees mild voor jezelf en houd er rekening mee dat je niet altijd stappen voorwaarts maakt. Soms ga je ook weer een stap terug. Wees dan ook zacht voor jezelf.  

Schrijven kan een eerste stap zijn in (h)erkenning. Hieronder vind je hulpmiddelen.