Je leest het nog heel vaak: je moet een expertstatus hebben. En vervolgens krijg je allerlei tips hoe jij jezelf die status kan aanmeten. Het is nog steeds gebaseerd op het oude leraar-leerling model, waarbij de leraar de alwetende is en de leerling de niets-wetende. Door jezelf boven de groep te plaatsen, ben je automatisch autoriteit. Als je dat op een goede manier lukt tenminste. Ik denk dat jij ook vast een schoolleraar uit je jeugd kent met een autoriteitsprobleem.
De expertstatus – de autoriteit zijn – is dus niet voor iedereen weggelegd. En het is ook iets wat steeds minder past in onze samenleving. Kennis is breed toegankelijk voor iedereen. Je hoeft niet meer naar de bibliotheek om een boek te lenen om meer te weten over een bepaald onderwerp. Je zoekt het op internet en binnen een paar seconden heb je antwoord. Als je niet weet hoe je een appeltaart bakt, kijk je op Youtube en alles wordt stap-voor-stap voor gedaan. Je hoeft het niet meer van je oma te leren. Hoewel dat misschien veel leuker was. Kennis en informatie is breed toegankelijk en dus niet meer exclusief.
Ook in organisaties zie je dat het hiërarchische model terrein verliest. Mensen luisteren niet meer automatisch naar hun leidinggevende omdat hij/zij dat toevallig is. Organisaties worden platter georganiseerd met minder managementlagen. Er is meer ruimte voor persoonlijke ontwikkeling en doen waar je goed in bent, in plaats van zonder meer orders van de baas op te volgen.
Toch is de expertstatus niet weg en zie ik nog vaak om me heen dat ondernemers zichzelf een expertstatus aanmeten. Je kan het al zien op Linkedin, dan staat er iets heel specifieks in de titelomschrijving. Zoiets waarvan je dacht: bestaat dat ook… Dat is dan zo’n geforceerd bedachte niche. Want als het hokje maar klein genoeg is, ben je vanzelf expert. In het land van de blinden, is eenoog koning.
Waarom zou je zo geforceerd je best doen om een expertstatus te claimen? Ben jij dan degene die de goeroe wil zijn? Want dat is wat een expert doet. Die plaatst zichzelf boven de anderen. Die zegt: dit is mijn terrein, als je er iets over wil weten moet je bij mij zijn. En het kan prima werken als het gaat om het aanleren van hoe-dingen. Zoals: hoe zet ik mijn financiële administratie op. Of hoe maak ik een online programma.
De expertstatus – ofwel goeroestatus – zie je ook vaak terug in de wereld van persoonlijke ontwikkeling, spiritualiteit, welzijn. En dat is niet echt een hoe-dingetje. Hoe moet je leven? Ja, daar is geen eenduidig antwoord op. Dat mag je zelf ontdekken en ervaren. En zo merk je al dat het wringt als iemand daar een stappenplan voor heeft. Als iemand daar claimt expert te staan. Een autoriteit op het gebied van ‘het leven.’ Natuurlijk ook geprofileerd met een keurig geforceerd bedachte niche.
Je kan nog steeds leider zijn, maar kies dan voor deze strategie: lead by example. Heel simpel: wees het goede voorbeeld. Laat anderen zien wat en hoe jij het doet en help ze hun eigenwijze te ontdekken. Begeleid ze in het vinden van hun eigen antwoorden. Niet door een stappenplan, maar door een voorbeeld waardoor ze constant worden uitgedaagd om zelf te leiden. Want dat is wat je wilt als je wilt leiden door het voorbeeld te zijn.
Leiden door expertstatus is achterhaald. De nieuwe generatie haalt z’n neus ervoor op. Zelf nadenken. Je eigen antwoorden vinden. Je eigen-wijze kiezen en anderen begeleiden hetzelfde te doen.